Studentom i osobom, które chcą w jak najkrótszym czasie dowiedzieć się: "Na czym polega księgowanie?" i "Co trzeba wiedzieć żeby szybko nauczyć się rachunkowości?", polecam artykuł z rozdziału XI Po której stronie Wn czy Ma? Najważniejsze zasady księgowania, gdzie znajduje się streszczenie wcześniejszych artykułów. Przedstawiam w nim zasady jakimi musimy się kierować w momencie księgowania i tłumaczę z czego one wynikają. Polecam naukę po kolei wg. Spisu treści. Poruszam również inne tematy. Szczególnie polecam serię artykułów dotyczących OCEM w rozdziale XIII.
Osobom rozpoczynającym naukę rachunkowości polecam artykuł Zasada równowagi bilansowej. Dlaczego aktywa są równe pasywom? oraz artykuł Co to jest zysk?. Tych, którzy mają jakieś problemy ze zrozumieniem: Dlaczego zobowiązania są pasywami i dlaczego należności są aktywami zapraszam do artykułu Dlaczego zobowiązania są pasywami? Dlaczego należności są aktywami?
Zadania z rachunkowości. Spis treści "Zbioru zadań"

Czym są konta analityczne?

Szczegóły
Kategoria: Wyjaśnienie pojęć
Poprawiono: środa, 16, lipiec 2025 15:50
Opublikowano: wtorek, 22, kwiecień 2025 11:24
Ewa Kusznierowska

Konta analityczne to konta znajdujące się w księgach pomocniczych. 

Powstają w wyniku poziomego podziału danego konta syntetycznego. (Dokładniej o tym w artykule Z czego wynika potrzeba wprowadzenia kont analitycznych?). Każde konto analityczne jest przypisane do określonego konta syntetycznego, bez którego nie może istnieć.

Różnica zapisu między kontami syntetycznymi, a analitycznymi polega na tym, że na kontach syntetycznych zawsze obowiązuje zasada podwójnego zapisu. Na kontach analitycznych zaś obowiązuje zasada jednostronnego zapisu. Zapisy te są tylko powtórzeniem zapisu na koncie syntetycznym, do którego zostały przypisane. Jest to tzw. zapis powtarzany.

Zapisy na kontach analitycznych są dokonywane po tej samej stronie, w tej samej kwocie oraz na podstawie tego samego dowodu, co na koncie syntetycznym, do którego te konta analityczne zostały przypisane. Zawsze występuje zgodność co do strony konta (Wn lub Ma) i co do kwoty.

Kwota zapisywana na koncie syntetycznym może być rozdzielona na kilka kont analitycznych. W takim wypadku suma kwot zapisanych na kontach analitycznych musi być równa kwocie zapisanej na koncie syntetycznym. Oczywiście w tym wypadku również obowiązuje zgodność co do strony konta.

Podsumowując musimy stwierdzić, że na kontach analitycznych występuje tylko zapis powtarzany, analogiczny do zapisu na koncie syntetycznym, natomiast konta te nie korespondują z innymi kontami. Jest to tylko zapis po jednej stronie konta. Konta analityczne mają tylko charakter kont pomocniczych, służących do uszczegółowienia zapisu na kontach syntetycznych. 

Konta analityczne znajdują się w księgach pomocniczych, syntetyczne w księdze głównej. Oczywiście bilans sporządzany jest tylko na podstawie kont syntetycznych.

Więcej na ten temat w artykule Poziomy podział kont. Jak powstają konta analityczne?